Psikoterapide Etik Çerçeve

AREL PAM

Psikoterapide geçerli olan ilk ilke ‘önce zarar vermeme’ dir. Danışmanlık etiği altı temel unsurdan oluştuğu söylenebilir. Bunlar: kişisel etik, mesleki etik kodlar, ahlak, hukuk, terapötik modeller içindeki örtük etik değerler ve kurumunun politikalarıdır. İstanbul Arel Üniversitesi Klinik Uygulama ve Araştırma Merkezi’ne psikolojik destek için başvuruda bulunan her bireyin mahremiyeti ve destek sürecinin gizliliği sunulan terapötik hizmetin temelidir. Etik açıdan bakıldığında psikoterapi süreci içinde psikoloğun danışanı ile ilgili bilgileri gizli tutma yükümlülüğü vardır. Etik kodlara göre psikologlar danışanın yakınları da dahil olmak üzere hiç kimseyle danışanın izni olmadan terapi ile ilgili bilgi paylaşamazlar. Buna bağlı olarak psikologlar, danışanın bilgilerini içeren her türlü belgenin, dosyanın, kaydın korunmasından sorumludur. Danışan ile psikolog arasındaki gizlilik, danışanın kendi isteği doğrultusunda, danışanın kendine veya bir başkasına zarar vermesi gibi belirli durumlarda bozulabilir. Psikoterapideki önemli etik konular:

 

  • Özerklik
    Danışan kendi isteği ile, kimsenin zorlaması olmadan terapiye gelmelidir. Süreç danışan ile danışmanın terapötik ittifakı içinde danışanın kendi kararlarını verebildiği şekilde olmalıdır. Danışman, danışanın hayatı üzerinde kontrol sahibi olmamalıdır. Danışanın izni olmadan psikoterapi ile danışanın kendisine dair herhangi bir bilgi kimseyle paylaşılmamalıdır.

 

  • Yararlılık
    tüm terapistler danışanlarının iyi-oluşunu sağlamaya çalışmalılardır. Terapi sürecinde danışanın yüksek yararı göz önünde bulundurulmalıdır.

 

  • Zarar Verme
    Terapist öncelikle danışanına zarar vermemeyi gözetmeli, danışanın zarar görmediğinden emin olmalıdır.

 

  • Adalet
    Terapist danışanları arasında dini, etnik, toplumsal ayrım yapmamalıdır. Terapistler ayrımcılıktan uzak, danışanlarına karşı adil ve eşitlikçi olmalıdır.

 

  • Sadakat
    Terapistin, danışanına ve terapiye gerekli özeni göstermesi; terapi sürecine önem ve öncelik vermesi gerekmektedir.

 

  • Kişisel çıkar
    Terapistler danışanlarıyla ilişkide kendi kişisel çıkarlarını gözetmemelilerdir.

 

Türkiye’de Türk Psikologlar Derneğinin ve Türkiye Psikiyatri Derneğinin etik kod yönergeleri bulunmaktadır.